 |
| Phải chăng Anh đã quá vội vàng? |
Ngày 4/3/2018,
giới chức Anh phát hiện ông Skripal (cựu điệp viên 2 mang người Nga, từng bị Nga
kết án 13 năm tù giam vì tội Phản bội tổ quốc vào năm 2004) và người con gái
Yulia trong trạng thái bất tỉnh trên một chiếc ghế trong công viên tại thành phố
Salisbury, phía tây nam nước Anh.
Ngày 5/3,
Ngoại trưởng Anh Boris Johnson đã so sánh vụ việc này với vụ đầu độc ông
Litvinenko ở London năm 2006 và đe dọa trừng phạt Nga nếu phát hiện Matxcơva có
liên quan. Vụ việc đã trở nên cao trào về tranh cãi cấp cao giữa hai nước Anh
và Nga khi Thủ tướng Anh Theresa May nói rằng "có khả năng cao" Nga
phải chịu trách nhiệm về vụ đầu độc trên.
Ngày 12/3,
Thủ tướng Anh Theresa May phát biểu điều này trước Quốc hội Anh và cho biết bà
đã nắm trong tay một số thông tin gì đó xác thực có từ cuộc điều tra đang được
tiến hành tích cực của lực lượng chuyên môn của Anh. Thủ tướng Anh cho rằng Nga
phải chịu trách nhiệm trực tiếp trong vụ đầu độc này, hoặc Matxcơva để cho chất
độc thần kinh Novichok (loại được phát triển thời Liên Xô những năm 1970 -
1980) rơi vào tay những đối tượng khác.
Cũng trong
bài phát biểu này, Thủ tướng Anh cho Nga thời hạn, trong vòng 24 giờ phải có câu
trả lời thỏa đáng về vụ việc. Nếu không London sẽ có các biện pháp đáp trả
trong đó có thể gồm việc triệu hồi các nhà ngoại giao và kêu gọi sự phối hợp từ
các đồng minh NATO.
Trong tối
12/3, Thủ tướng Anh cũng đã điện đàm với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron để tìm
kiếm sự ủng hộ. Sau đó, Mỹ cũng bắt đầu nhảy vào cuộc dẫu lời lẽ còn chừng
mực nhưng có tín hiệu ngã về London. Bà Sarah Sanders, phát ngôn viên của Nhà
Trắng, tố cáo vụ tấn công là "vô trách nhiệm" và nhấn mạnh: "Sử
dụng chất độc chết người chống lại công dân Anh trên lãnh thổ Anh là một điều
đáng xấu hổ". Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho biết đã điện đàm với người
đồng cấp Anh Boris Johnson vào ngày 12/3 và ông khẳng định không biết
chính quyền Matxcơva có đứng sau vụ việc hay không nhưng ông tin rằng vụ
này do người Nga thực hiện.
Ngay lập tức,
Nga đáp trả lại những cáo buộc trên bằng những lời lẽ cứng rắn. Bà Maria
Zakharova, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, cho rằng những gì đang diễn ra
trong Quốc hội Anh về vụ đầu độc cựu điệp viên hai mang gốc Nga Sergei Skripal
là "một màn diễn xiếc". Bà Zakharova khẳng định "Đây lại là một
chiến dịch thông tin - chính trị dựa trên sự khiêu khích".
Trong khi
đó, ông Dmitry Peskov, người phát ngôn của Tổng thống Nga Vladimir Putin, cho
biết cựu điệp viên Skripal làm việc cho tình báo Anh và bị đầu độc trên lãnh thổ
Anh, vì vậy vụ việc "không liên quan tới Nga, chứ đừng nói gì đến giới
lãnh đạo Nga".
Cuộc tranh
cãi và khủng hoảng về ngoại giao giữa Anh và Nga lên đến đỉnh điểm khi Anh
thông báo trục xuất 23 nhà ngoại giao của Nga. Tiếp đó, hàng chục quốc gia
phương Tây trục xuất gần 150 nhà ngoại giao Nga. Đáp trả lại Nga cũng ngay lập
tức trục xuất 23 nhà ngoại giao Anh, đồng thời yêu cầu London cắt giảm tiếp 50
nhà ngoại giao. Không những vậy, Nga cũng đã trục xuất gần 150 nhà ngoại giao
khác của các nước phương Tây đã trục xuất nhà ngoại giao của Nga.
Quan hệ giữa
Nga, sau đó là các nước phương Tây với Nga được cho rằng là tồi tệ nhất kể từ
sau thời kỳ “Chiến tranh lạnh”. Trong khi Nga khẳng định không sở hữu chất độc
thần kinh Novichok được dùng trong vụ ám sát. Nga cũng cáo buộc London và các đồng
minh truyền bá tâm lý chống Nga, thậm chí tố Anh tự dàn dựng vụ đầu độc. Bộ Ngoại
giao Anh thì xác nhận đã xóa một dòng tweet từ ngày 22/3 khẳng định phòng
nghiên cứu quốc phòng Porton Down xác nhận Nga là nơi bắt nguồn của chất độc thần
kinh dùng để tấn công cha con điệp viên Skripal. Thậm chí, Ngoại trưởng Anh còn
cáo buộc chính Tổng thống Nga Vladimir Putin chỉ thị đầu độc điệp viên Skripal,
cho rằng vụ ám sát có mối liên hệ với cuộc bầu cử ở Nga. Vị Ngoại trưởng này
còn từng có phát biểu hàm ý so sánh Tổng thống Nga Putin với trùm phát xít
Adolf Hitler trong việc tổ chức các sự kiện thể thao.
Tuy nhiên,
cho đến nay đã hơn một tháng kể từ khi vụ đầu độc cựu điệp viên người Nga
Skripal và con gái diễn ra nước Anh vẫn chưa chứng minh được sự “liên quan” của
Nga tới vụ đầu độc này. Quân đội Anh cho đến nay mới chỉ xác định được hợp chất dùng
trong vụ đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei Skripal, nhưng không biết nguồn gốc của
nó.
Sky News cách đây ít ngày dẫn lời ông
Gary Aitkenhead, giám đốc Phòng thí nghiệm Khoa học và Công nghệ Quốc phòng Anh
(DSTL), cho biết: "Chúng tôi nhận dạng được nó là Novichok, chất độc thần
kinh dùng trong quân sự, nhưng không thể xác định nguồn gốc chính xác. Chúng
tôi đã cung cấp dữ liệu khoa học cho chính phủ, họ sử dụng nhiều nguồn thông
tin để đưa tới kết luận cho công chúng".
Ngay lập tức,
người phát ngôn điện Kremlin Peskov nhấn mạnh, London sẽ phải xin lỗi Moscow về
những lời cáo buộc vô căn cứ trong vụ đầu độc cựu điệp viên Skripal, sau khi có
thông tin khẳng định Nga không liên quan tới chất độc dùng để hạ độc ông
Skripal. Cũng theo ông Peskov, những lời cáo buộc chống lại Moscow sẽ không bao
giờ được xác nhận. Ông Peskov khẳng định: “Bộ trưởng Ngoại giao Anh Boris
Johnson và Thủ tướng Anh Theresa May, những người từng lên tiếng cáo buộc Tổng
thống Putin sẽ phải đối diện với ánh mắt của những đồng minh trong Liên minh
châu Âu sau khi đưa ra những lời cáo buộc vô căn cứ”.
Ở một diễn biến khác, cựu giám đốc Tổ
chức Cấm Vũ khí Hóa học Jose Bustani cho
rằng Anh không thể xác định chất độc dùng để mưu sát bố con Skripal nhanh như vậy.
Ông Jose Bustani khẳng định: "Không
thể xác định trong 24 giờ loại chất độc nào đã được sử dụng và nguồn gốc của
nó".
Theo ông Bustani, nhiều câu hỏi
đặt ra quanh cuộc điều tra của Anh về vụ tấn công cựu điệp viên Nga Sergei
Skripal và con gái ở thành phố Salisbury bằng một chất độc thần kinh chưa xác định.
Anh cáo buộc Nga đứng sau vụ tấn công bằng chất độc Novichok trong chưa đầy 24
giờ từ khi Skripal bị phát hiện bất tỉnh.
Ông Jose Bustani cho rằng, OPCW
đóng vai trò "là một cơ quan quốc tế lập ra để thực hiện những việc
này", có đầy đủ năng lực điều tra bất kỳ vụ sử dụng chất độc thần kinh nào
và "Đáng lẽ họ phải gọi OPCW trước khi cáo buộc Nga".
Nếu không chứng minh được Nga
có liên quan hay đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên hai mang Skripal thì nước
Anh sẽ phải đối mặt với một sự đáp trả thích đáng từ Nga và cộng đồng quốc tế.
Phải chăng chính phủ Anh đã quá vội vàng khi “kết tội” cho Nga?
Tuệ Minh
Nếu không chứng minh được Nga có liên quan hay đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên hai mang Skripal thì nước Anh sẽ phải đối mặt với một sự đáp trả thích đáng từ Nga và cộng đồng quốc tế. Phải chăng chính phủ Anh đã quá vội vàng khi “kết tội” cho Nga?
Trả lờiXóaNếu không chứng minh được Nga có liên quan hay đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên hai mang Skripal thì nước Anh sẽ phải đối mặt với một sự đáp trả thích đáng từ Nga và cộng đồng quốc tế. Phải chăng chính phủ Anh đã quá vội vàng khi “kết tội” cho Nga?
Trả lờiXóa