 |
| Quan hệ Nga - phương Tây đang rất căng thẳng |
Cuộc khủng hoảng ngoại giao lớn
nhất giữa Nga với Mỹ và các nước đồng minh phương Tây kể từ sau thời kỳ “Chiến
tranh Lạnh” chính thức bùng phát sau khi Anh tuyên bố trục xuất 23 nhà ngoại
giao Nga vì cáo buộc Nga là tác giả vụ đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei Skripal tại Salisbury, Anh.
Tiếp bước Anh, ngày 26/3, tổng thống Mỹ Donald Trump ký lệnh trục
xuất 60 nhà ngoại giao Nga vì có quan điểm tương tự Anh. Trong số 60 nhà ngoại giao Nga bị trục xuất,
có 48 người làm việc tại các đại sứ quán, lãnh sự quán Nga; 12 người còn lại
làm việc cho các tổ chức của Liên Hiệp Quốc tại New York. Cho đến nay, sau Mỹ
và Anh đã có hơn 25 nước, tổ chức trên toàn cầu đồng loạt trục xuất
hơn 100 nhà ngoại giao Nga.
Đương nhiên trước việc các
nhà ngoại giao của mình bị Mỹ, Anh và các nước đồng minh phương Tây, Nga và Tổng
thống Putin không thể đứng nhìn. Sự trả đũa quyết liệt từ Nga là điều đã được dự
báo từ trước. Đúng như vậy, ngày 29/3, Tổng thống Nga Vladimir Putin thông báo
trục xuất 150 nhà ngoại giao phương Tây, trong đó có 60 quan chức Mỹ và đóng cửa
lãnh sự quán Mỹ ở St. Petersburg. Quyết định trục xuất hơn 150 nhà ngoại giao Mỹ
và phương Tây của Tổng thống Putin khiến cho quan hệ giữa hai bên tồi tệ chưa từng
có.
Ngay sau khi quyết định trục
xuất các nhà ngoại giao phương Tây của Tổng thống Putin được công bố, Nhà Trắng
đã ngay lập tức có tuyên bố phản ứng với quyết định này và khẳng định “động
thái này đánh dấu sự lao dốc xấu đi trong quan hệ Mỹ-Nga”. Tuyên bố của Thư ký
báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders ngày 29/3 khẳng định: “Quyết định của Mỹ trục
xuất 60 nhà ngoại giao Nga là phản ứng thích đáng trước cáo buộc Nga đầu độc cựu
điệp viên 2 mang trên lãnh thổ Anh”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather
Nauert cũng nhấn mạnh, quyết định trục xuất các nhà ngoại giao Mỹ của Nga này
là “bất ngờ” và Mỹ chắc chắn sẽ tiếp tục đáp trả. Bà Heather Nauert nói: “Sự
đáp trả của Nga bằng việc trục xuất các nhà ngoại giao Mỹ là không công bằng.
Nga không được hành động giống như thể mình là nạn nhân”.
Trong khi đó, Reuters dẫn lời Ngoại trưởng Nga
Sergei Lavrov ngày 29/3 nói rằng: "Biện pháp đáp trả sẽ tương xứng... bao
gồm trục xuất các nhà ngoại giao Mỹ và thu hồi thỏa thuận cho phép tổng lãnh sự
quán Mỹ hoạt động ở St. Petersburg". Ông Lavrov cũng cho biết, Bộ Ngoại
giao Nga đã triệu tập và thông báo cho đại sứ Mỹ tại Moscow Jon Huntsman. Bộ Ngoại
giao Nga tuyên bố 60 nhà ngoại giao Mỹ, gồm 58 người ở Moscow, hai người ở
Yekaterinburg, "không được hoan nghênh" và phải rời Nga với hạn chót
là ngày 5/4.
Nền ngoại giao “trả đũa” rõ
ràng luôn không được hoan nghênh. Trục xuất các nhà ngoại giao của nhau trên thực
tế chỉ được tiến hành khi không còn giải pháp nào khác. Các nước đưa ra quyết định
trục xuất nhà ngoại giao đương nhiên họ cũng thừa hiểu rằng, những nhà ngoại
giao của mình cũng sẽ nhận quyết định tương tự. Việc Anh, Mỹ và các nước đồng
minh phương Tây trục xuất các nhà ngoại giao của Nga và sau đó là sự đáp trả
tương tự của Nga cho thấy, sự căng thẳng trong quan hệ ngoại giao giữa Nga và
phương Tây chưa khi nào lại tồi tệ như lúc này kể từ sau thời kỳ “Chiến tranh Lạnh”.
Điều đó cho thấy một thế giới thật khó dự đoán trong tương lai.
Anh, Mỹ và các nước đồng minh
phương Tây cáo buộc Nga là kẻ chủ mưu trong vụ đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei
Skripal và con gái Yulia ở thành phố Salisbury, Anh, hôm 4/3. Tuy nhiên, cho đến
nay họ chưa đưa ra được một bằng chứng nào để chứng minh điều này. Khi chưa có
bằng chứng nhưng Anh và Mỹ đã vội vàng trục xuất các nhà ngoại giao của Nga,
đương nhiên họ cũng đã nhận lại kết cục tương tự.
Phải chăng Anh và Mỹ đã quá
nôn nóng trong vụ việc này? Lúc này điều đó chưa được khẳng định chắc chắn, tuy
nhiên với Nga và tổng thống Putin lúc này rõ ràng họ không dễ gì để Mỹ và các
nước đồng minh phương Tây có thể dễ dàng gây áp lực.
Tuệ Minh
Có đi có lại là nguyên tắc trong ngành ngoại giao, và với một quốc gia đầy kiêu hãnh như Nga thì không khó đoán trước phản ứng này. Thêm vào đó, Nga là quốc gia có thực lực mạnh mẽ trên mọi mặt, họ sẽ chẳng ngần ngại trả đũa bất cứ quốc gia nào, cho dù bị "đánh hội đồng". Hơn nữa, theo các chuyên gia, số lượng nhà ngoại giao Nga bị trục xuất chỉ chiếm một phần nhỏ trong mạng lưới ngoại giao rộng lớn của Moscow. Nga hiện duy trì 242 cơ sở ngoại giao ở 145 quốc gia trên thế giới, bao gồm 142 đại sứ quán, 87 lãnh sự và 12 phái bộ ngoại giao khác.
Trả lờiXóaNhìn lại từ đầu câu chuyện này, có thể thấy dây là âm mưu chiến lược của phương Tây nhằm vào Nga. Chuyên gia Reiner Braun người đồng sáng lập Tổ chức hòa bình quốc tế (International Peace Bureau) cho biết: “Vụ đầu độc cựu điệp viên và những cáo buộc liên quan, phần lớn là chiến lược của Anh nhằm khẳng định tầm quan trọng của nước này sau sự kiện Anh rời khỏi Liên minh Châu Âu (hay còn gọi là Brexit). Khi không thể giải quyết được vấn đề nội bộ, thì chiến lược hướng sự chú ý vào “kẻ thù chung” để tìm kiếm sự đồng điệu là điều dễ hiểu”.
Trả lờiXóaTheo ông Reiner Braun, lý do nhiều nước phương Tây đồng loạt trục xuất các nhà ngoại giao Nga là bởi từ lâu nay Mỹ và phương Tây luôn coi Nga là một “kỳ phùng địch thủ”. Vũ khí quân sự mà Tổng thống Putin công bố trong thông điệp liên bang ngày 1/3 vừa qua đã khiến phương Tây khiếp sợ. Thêm vào đó, cuộc bầu cử vừa diễn ra tại Nga với chiến thắng vang dội của Tổng thống Putin, chứng tỏ ông Putin vẫn là nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng lớn và Nga vẫn là một quốc gia quyền lực trên thế giới. Đây là điều mà phương Tây không dễ dàng chấp nhận.
XóaTuy nhiên, ông Braun cho rằng, trong số 44 nước Châu Âu, chỉ có 16 quốc gia theo chân Anh trục xuất các nhà ngoại giao Nga. Như vậy, số lượng các quốc gia đứng về phía Anh vẫn chỉ chiếm thiểu số. Điều này cho thấy những tuyên bố và lời cáo buộc mà Anh đưa ra chưa đủ sức thuyết phục. Không chỉ Châu Âu bị chia rẽ, mà ngay trong nội bộ những quốc gia đã đưa ra quyết định trục xuất các nhà ngoại giao Nga cũng xảy ra mâu thuẫn.
Trả lờiXóaCòn nghị sỹ Italy Roberto Jonghi Lavarini thì nhấn mạnh: “Trục xuất các nhà ngoại giao Nga mà không có bất kỳ bằng chứng khách quan nào về sự can dự của chính phủ Nga trong vụ đầu độc cựu điệp viên, các quốc gia thành viên EU, bao gồm cả Italy, đang hùa theo tâm lý chống Nga do Mỹ và NATO khởi xướng”.
XóaÔng Waldemar Birkle, một thành viên của Đảng sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) cho biết: “Cáo buộc chống lại Nga đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên Skripal ngay trước thềm cuộc bầu cử Nga và trước kỳ World Cup cho thấy sự thiển cận của phương Tây. Nếu quan tâm đến vụ việc này, chúng ta cần phải điều tra rõ ngọn ngành thay vì chọn phương pháp trục xuất các nhà ngoại giao Nga”.
Trả lờiXóaĐại sứ quán Nga tại London cũng cho biết, gần 160 quốc gia ngoài khối các nước phương Tây đều cho rằng Anh cần phải cung cấp bằng chứng cụ thể khi cáo buộc Nga đứng sau vụ cựu điệp viên hai mang bị đầu độc. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại Anh chưa đưa ra được bất cứ chứng cứ nào, thậm chí viện dẫn một lý do dù là nhỏ nhất để đổ lỗi cho Nga.
XóaNhiều chuyên gia cho rằng, Nga có thể tung ra những đòn đáp trả mạnh mẽ hơn nhằm vào phương Tây, chẳng hạn như rút khỏi các thỏa thuận quốc tế với Mỹ và phương Tây, đình chỉ hoạt động của doanh nghiệp nước ngoài, trục xuất nhiều nhà ngoại giao hơn, thậm chí là cả nhà báo nước ngoài, đóng cửa các hãng tin của nước ngoài tại Nga. Các biện pháp đáp trả của Moscow có thể châm ngòi cho nguy cơ nổ ra cuộc đối đầu toàn diện tại những điểm nóng toàn cầu, nơi lợi ích của Nga xung đột với phương Tây, chẳng hạn như trên chiến trường ở Trung Đông.
Trả lờiXóa
Trả lờiXóaNền ngoại giao “trả đũa” rõ ràng luôn không được hoan nghênh. Trục xuất các nhà ngoại giao của nhau trên thực tế chỉ được tiến hành khi không còn giải pháp nào khác. Các nước đưa ra quyết định trục xuất nhà ngoại giao đương nhiên họ cũng thừa hiểu rằng, những nhà ngoại giao của mình cũng sẽ nhận quyết định tương tự. Việc Anh, Mỹ và các nước đồng minh phương Tây trục xuất các nhà ngoại giao của Nga và sau đó là sự đáp trả tương tự của Nga cho thấy, sự căng thẳng trong quan hệ ngoại giao giữa Nga và phương Tây chưa khi nào lại tồi tệ như lúc này kể từ sau thời kỳ “Chiến tranh Lạnh”. Điều đó cho thấy một thế giới thật khó dự đoán trong tương lai.