Vì sao Mỹ công bố video Trung Quốc xây đảo trái phép ở Biển Đông?

Ngày 21/5, Hải quân Mỹ đã công bố đoạn video ghi lại những hình ảnh Trung Quốc mở rộng cải tạo, xây dựng đảo nhân tạo trái phép trên Biển Đông, khu vực quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam từ máy bay do thám hiện đại P-8A Poseidon. Theo Hải quân Mỹ, các thủy thủ thuộc phi đội tuần tra 45 (VP 45) thực hiện chuyến tuần tra trên phi cơ hiện đại P-8A Poseidon qua Biển Đông hôm 20/5. Trong suốt chuyến bay, thành viên của P-8A ghi âm một số lời cảnh báo do Hải quân Nhân dân Trung Quốc (PLAN) phát, nhằm xua phi cơ Mỹ rời khỏi khu vực.

Mặc dù đã có tổng cộng 8 lần Trung Quốc yêu cầu P8 rời khỏi không phận của nước này. Tuy nhiên, phi công trên chiếc P-8A Poseidon đều khẳng định họ đang bay trong không phận quốc tế. Đặc biệt, đoạn video được Hải quân Mỹ công bố đã ghi lại toàn bộ các hoạt động mở rộng, cải tạo đảo trái phép không ngừng của Bắc Kinh trên các bãi đá, nơi bị biến thành các đảo nhân tạo cùng cơ sở hạ tầng sân bay ở quần đảo Trường Sa, thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Từ khoang của P8 nhìn xuống, quanh đá Chữ Thập và đá Vành Khăn, hàng chục máy nạo vét đất đá của Trung Quốc đang hoạt động hết công suất, hút cát từ đáy biển để bồi đắp nên những bãi đất mới. Điều đáng nói, đây là lần đầu tiên Bộ Quốc phòng Mỹ công bố video tuần tra trên Biển Đông trong bối cảnh Trung Quốc đẩy mạnh hoạt động xây dựng các đảo nhân tạo trong khu vực. Điều đó cho thấy vấn đề gì? Tại sao Mỹ lại công bố video trên vào lúc này?

Thực tế cho thấy, Trung Quốc đã ráo riết, gấp rút tiến hành các hoạt động cải tạo, xây dựng đảo trái phép trên Biển Đông, khu vực quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam trong vòng hơn một năm qua. Theo số liệu thống kê, chỉ riêng trong 4 tháng đầu năm 2015, Trung Quốc đã bồi đắp 600 hécta ở Biển Đông. Nếu tính từ đầu năm 2014 đến nay, tổng số diện tích mà Trung Quốc “san nền” các bãi đá, đảo ở Biển Đông là 800 hécta. Tong vòng một năm qua, Trung Quốc đã cải tạo, mở rộng đảo Chữ Thập tới 10 lần, còn với đảo Gạc Ma con số đó còn lên tới 200 lần.

Tuy nhiên, đến nay Mỹ mới chính thức đưa máy bay ra khu vực này để tuần tra các hoạt động của Trung Quốc. Có thể nói, trong lịch sử chưa khi nào chính quyền Mỹ lên tiếng phản đối mạnh mẽ đối với các hành động của Trung Quốc trên Biển Đông như trong thời gian qua. Mới đây nhất, chính Phó tổng thống Mỹ Joe Biden đã thẳng thắn lên án hành động của Trung Quốc trên Biển Đông. Ông Biden cho rằng: "Về vấn đề tranh chấp ở Biển Đông, Mỹ không đặc biệt đứng về phía một quốc gia nào. Chúng tôi ủng hộ giải quyết tranh chấp một cách công bằng và hòa bình, vì tự do hàng hải. Ngày nay, những nguyên tắc này đang bị thách thức bởi hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông". Điều đó cho thấy, Mỹ đang hết sức quan tâm đến những gì đang diễn ra trên Biển Đông, những gì mà Trung Quốc đang thực hiện.

Việc Bộ Quốc phòng Mỹ cho công bố video Trung Quốc xây dựng đảo trái phép trên Biển Đông ở một góc độ nào đó họ muốn cung cấp toàn bộ và đầy đủ về những gì Trung Quốc đang tiến hành trên Biển Đông cho toàn thế giới được biết để thế giới thấy rõ được Trung Quốc đang làm gì trên Biển Đông. Mặt khác, việc công bố công khai video trên sẽ là bằng chứng sát thực nhất chứng minh các hành động phi pháp, bất chấp luật pháp quốc tế của Trung Quốc trên Biển Đông. Đó sẽ là căn cứ, cơ sở hết sức quan trọng để thu hút sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế trong việc ngăn chặn các hành động phi pháp, đe doạ hoà bình, ổn định ở khu vực của Trung Quốc.

Sự việc này, có thể sẽ khiến quan hệ Trung Quốc và Mỹ trở nên căng thẳng hơn, xuất hiện thêm những bất đồng hơn. Nhưng trên hết, Mỹ muốn gửi một thông điệp, một lời cảnh báo đến Bắc Kinh rằng. Mỹ mới là số một thế giới chứ không phải Trung Quốc, bởi vậy Trung Quốc hãy hành động theo luật pháp. Trung Quốc chưa bao giờ được xếp ngang hàng với Mỹ.

                                                                                                 Việt Nguyễn